Zatar właściwości zdrowotne i zastosowanie w kuchni

Czy zatar jest zdrowy? Zastosowanie przyprawy i właściwości lecznicze za’ataru 

Bliskowschodnia przyprawa zatar właściwości zdrowotne zawdzięcza ziołom, które są jej podstawowym składnikiem oraz dodatkowi sumaku i prażonych ziaren sezamu. Ta aromatyczna mieszanka ziół jest jedną z najbardziej popularnych przypraw do pasty z ciecierzycy (hummus) i innych potraw kuchni arabskiej. Bardzo wysoko cenione są też właściwości prozdrowotne przyprawy zatar oraz działanie prebiotyczne zataru. Bliskowschodnia przyprawa zatar służy m.in. do łagodzenia problemów trawiennych.

Stosowana od wieków przyprawa zatar służy zarówno jako przyprawa, jak i naturalny środek wspomagający trawienie. W medycynie ludowej doceniane są natomiast antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne właściwości zataru.

Tymianek, oregano i sumak oraz prażony sezam – aromaty Bliskiego Wschodu 

Arabska przyprawa zatar, znana również jako za’atar albo zathar, to legenda kuchni arabskiej. Ma bardzo prosty skład: aromatyczna mieszanka ziół suszonych (najczęściej tymianek, oregano, cząber górski), sumak, prażony biały sezam i ewentualnie sól. Te składniki zataru łączą się w aromatyczną przyprawę kuchni Bliskiego Wschodu. Ta ziołowa mieszanka zdobyła uznanie nie tylko ze względu na smak, lecz również z powodu korzyści zdrowotnych zataru.

Przyprawa zatar właściwości zdrowotne 

W krajach arabskich przyprawa zatar znana jest ze swoich właściwości leczniczych. Główne składniki mieszanki (tymianek, oregano), mają właściwości przeciwzapalne, wspierają układ odpornościowy i łagodzą dolegliwości trawienne. Prażony biały sezam zawiera minerały, które wspierają zdrowie kości i układ nerwowy, a działanie prebiotyczne zataru sprzyja zdrowej mikroflorze jelitowej. Ta aromatyczna mieszanka przypraw wzbogaci smak potraw, a jednocześnie właściwości zdrowotne zataru pomogą wesprzeć organizm.

Przeciwstarzeniowe i przeciwzapalne właściwości zataru 

Przyprawa zatar znana jest z działania przeciwzapalnego oraz zdolności do neutralizowania wolnych rodników. Obecne m.in. w tymianku, oregano i sumaku, polifenole (w tym flawonoidy) wykazują silne działanie przeciwutleniające i spowalniają procesy starzenia, a jednocześnie działają przeciwzapalnie.

Udowodnione naukowo właściwości przeciwzapalne i wzmacniające odporność mają tymol i karwakrol, zawarte w tymianku i oregano. Dzięki ich działaniu przeciwzapalne właściwości zataru przekładają się na realne korzyści dla zdrowia.

Przeciwoksydacyjne i przeciwzapalne właściwości zataru powodują, że ta aromatyczna mieszanka ziół jest niezastąpionym składnikiem diety przeciwzapalnej – takiej, która wspomaga walkę z chorobami autoimmunologicznymi, otyłością, problemami jelitowymi i przewlekłym stresem.

Przeciwbakteryjne właściwości zdrowotne zataru 

Bliskowschodnia przyprawa to także naturalne wsparcie w walce z bakteriami. Tymianek i oregano, zawierają olejki eteryczne (np. karwakrol), które hamują rozwój szkodliwych drobnoustrojów. Na Bliskim Wschodzie wykorzystuje się właściwości zdrowotne zataru nawet do leczenia infekcji i bólu gardła. Prażone ziarna sezamu, zawierają sezamol, który także ma właściwości antybakteryjne. Przyprawa zatar służy więc nie tylko jako dodatek do potraw, ale również jako wsparcie organizmu w czasie przeziębienia.

Działanie prebiotyczne zataru – zdrowa flora bakteryjna jelit 

Działanie prebiotyczne zataru to jedna z jego wyjątkowych zalet. Składniki zataru (tymianek, oregano i sumak) – od wieków były wykorzystywane do łagodzenia problemów trawiennych. Współczesne badania pokazują, że arabska przyprawa zatar może wspierać florę bakteryjną jelit, czyli mikrobiotę odpowiedzialną m.in. za odporność, trawienie i samopoczucie. Dzięki obecności polifenoli i błonnika, ta wschodnia mieszanka ziół, hamuje rozwój niechcianych bakterii (np. E. coli), a jednocześnie wspiera wzrost tych pożytecznych. Dodatkowo karwakrol, tymol i kwas galusowy wspomagają gojenie się błony śluzowej jelit i mogą łagodzić stany zapalne.

Wpływ mieszanki zatar na poziom cholesterolu i wątrobę 

Wpływ mieszanki zatar na organizm nie kończy się na układzie trawiennym – regularne dodawanie tej aromatycznej przyprawy do potraw, może wspierać zdrowie serca i wątroby. Zawarty w niej sumak pomaga obniżyć poziom tzw. „złego” cholesterolu (LDL) i trójglicerydów, a jednocześnie sprzyja wzrostowi „dobrego” cholesterolu (HDL). 

Karwakrol z tymianku oraz kwas rozmarynowy wspierają funkcje wątroby – łagodzą stany zapalne i mogą chronić ją przed stłuszczeniem. Do tego dochodzi sezam, który dostarcza zdrowych tłuszczów omega-3, pomagających utrzymać elastyczność naczyń krwionośnych i poprawić metabolizm lipidów. Jak widać mieszanka przypraw zatar to nie tylko smaczny dodatek, ale i codzienna profilaktyka dla serca i wątroby.

Zatar – przyprawa dla cukrzyków 

Dla osób zmagających się z cukrzycą lub insulinoopornością, właściwości zdrowotne zataru mogą stanowić wsparcie w regulacji poziomu glukozy we krwi. Karwakrol, obecny w tymianku i oregano, pomaga utrzymać prawidłowy poziom cukru i insuliny we krwi. Dzięki temu może wspierać organizm osób z cukrzycą lub insulinoopornością w zachowaniu stabilnej glikemii. Dodanie własnej przyprawy zatar do posiłków to prosty sposób, by wesprzeć organizm – naturalnie i smacznie.

Właściwości prozdrowotne przyprawy zatar w walce z nadwagą 

Przygotowanie własnej przyprawy zatar to dobry pomysł dla osób zmagających się z nadwagą. W tej aromatycznej mieszance ziół znajdziemy składniki, które mogą pomóc w kontrolowaniu wagi. Karwakrol z tymianku może ograniczać odkładanie się tłuszczu w organizmie i wzmocnić uczucie sytości, co pozwala łatwiej zapanować nad podjadaniem. 

Sumak zawiera kwas galusowy, który też wspiera spalanie tłuszczu i chroni przed problemami metabolicznymi. Prażone ziarna sezamu dostarczają sezaminy, która może zmniejszyć ilość tłuszczu wchłanianego z jedzenia. Właściwości prozdrowotne przyprawy zatar mogą wspierać prawidłową przemianę materii i pomóc w utrzymaniu zdrowej sylwetki. Przy regularnym stosowaniu, wpływ mieszanki zatar na organizm jest więc bardzo korzystny.

Zatar – naturalna ochrona przed grzybami 

Bliskowschodnia przyprawa za’atar wyróżnia się też działaniem przeciwgrzybiczym. Tymianek od dawna jest wykorzystywany w tradycyjnej medycynie i kuchni arabskiej do łagodzenia infekcji jelitowych wywołanych przez grzyby. Sumak również ma działanie przeciwgrzybicze, potwierdzone badaniami. Niektóre ekstrakty z sumaku wykazały silniejsze działanie niż popularne leki przeciwgrzybicze. Dlatego właściwości prozdrowotne przyprawy zatar, mogą pomóc organizmowi w naturalnej ochronie przed infekcjami grzybiczymi.

Turecka mieszanka ziół – jak zrobić zatar turecki (inaczej za’atar lub zathar)? 

Mieszanki przypraw zatar różnią się składem w zależności od regionu. Na blogu CzteryFajery.pl znajdziesz kilka przepisów na zathar (inaczej za’atar lub zathar) z różnych regionów. Są to nasze sprawdzone mieszanki ziół do potraw kuchni arabskiej.

Jeśli chcesz przygotować tę bliskowschodnią przyprawę do sałatek, warzyw, mięsa i ryb zajrzyj do przepisu Zatar przyprawa arabska oraz Zatar czyli za’atar. Poniżej jeszcze jedna wersja zatharu, tym razem to turecka mieszanka ziół suszonych i prażonego białego sezamu. Stosowana do sałatek i do dań mięsnych przyprawa zatar znana w Turcji, często zawiera suszoną miętę.

Turecki zatar przepis krok po kroku 

Przygotowanie własnej przyprawy zatar, nie jest trudne, ale jeśli nie masz czasu, to zakup mieszanki przypraw zatar też nie stanowi problemu. W większości sklepów z turecką i arabską żywnością znajdziesz oryginalne i sprawdzone mieszanki ziół suszonych do potrawy kuchni arabskiej. Na świecie przyprawa zyskała uznanie nie tylko jako kuchenny dodatek, lecz także ze względu na korzyści zdrowotne zataru.

• 20 pistacji,
• 1,5 łyżki suszonego tymianku,
• 1 łyżka sumaku
• 1,5 łyżki sezamu.
• pół łyżeczki mielonego kuminu,
• pół łyżeczki mielonej kolendry,
• pół łyżeczki mielonych nasion kopru włoskiego,
• pół łyżeczki suszonej tureckiej mięty tzw. "nane" (pomiń, jeśli nie masz, polska suszona mięta się w tym przypadku nie sprawdzi).
• 1 płaska łyżeczka soli.

Sezam lekko upraż na suchej patelni (do chwili, aż zacznie pachnieć) i przełóż do miseczki. Pistacje rozgnieć w moździerzu i przełóż do miseczki z sezamem. Dodaj tymianek, sumak, kumin, kolendrę, nasiona kopru włoskiego, miętę turecką, sól i wymieszaj.

Jak smakuje zatar i do czego stosuje się zatar? 

Przyprawa zatar służy nie tylko, jako dodatek do potraw kuchni arabskiej i klasyczna przyprawa do pasty z ciecierzycy. Ta wschodnia mieszanka ziół suszonych i sezamu pasuje do bardzo wielu potraw, nadając im ziołowo-cytrusowy smak. Zastanawiasz się, do czego używać zataru? Mieszanka przypraw zatar świetnie sprawdza się jako:

• przyprawa do mięs i przyprawa do drobiu,

• przyprawa do sałatek wieloskładnikowych np. z serem, pomidorami,

• przyprawa do pasty z ciecierzycy,

• przyprawa do warzyw pieczonych, grillowanych czy smażonych,

• przyprawa do hummusu,

• przyprawa do chlebków pita – to jedno z najpopularniejszych zastosowań zatharu. Połącz go z oliwą i posmaruj chleb – smakuje obłędnie.

Udostępnij artykuł Bliskowschodnia przyprawa zatar właściwości zdrowotne i zastosowanie w kuchni 

Spodobał Ci się artykuł o korzyściach zdrowotnych zataru? Będzie nam miło jeśli zostawisz komentarz. Udostępnij ten artykuł na Facebooku lub Instagramie i oznacz nas tagiem #Czteryfajery.

Kuchnia bliskowschodnia jest nam bardzo bliska, na blogu znajdziesz więc dużo przepisów z tego regionu. Chociaż zakup mieszanki przypraw bliskowschodnich nie jest problemem, to serdecznie zachęcamy do przygotowania własnej przyprawy zatar. Korzyści zdrowotne zataru są nieocenione, a zarówno arabska, jak i turecka mieszanka ziół może być stosowana, jako przyprawa do dań mięsnych i drobiu, chleba, jajek oraz jako przyprawa do sałatek wieloskładnikowych.

Zatar właściwości zdrowotne i zastosowanie w kuchni

 

Źródła

1. Arthur O. Tucker, Thomas DeBaggio, The Encyclopedia of Herbs, A Comprehensive Reference to Herbs of Flavor and Fragrance, 2009
2. Andrew Chevallier, Encyclopedia of Herbal Medicine, 560 Herbs and Remedies for Common Ailments, 2023
3. Martyna Kłoda, Zatar. Jak używać tej niedocenionej przyprawy o wielu właściwościach?
4. Michael Wink, Ben-Erik van Wyk, Rośliny lecznicze świata, 2008
5. Zatar przyprawa arabska